demiurgo Harryhausen

Na miña introdución ao mundo das salas de cine xogaron un papel crucial os cambios de mozo da miña curmá S. De non ser por eles, o meu curmán e mais eu non teriamos asistido de carabina a ducias de películas. Películas que aínda queiman celuloide na miña memoria.  As primeiras que eu lembro.

O meu debut como espectadora foi nada menos que con Flash Gordon, aquel rollo kitsch con Max von Sydow e Ornella Muti. Ornella Muti fustrigada. Malos malosos ensartados en rodas de pinchos. Iso non se esquece.

Xuraría que toda esa amalgama oitenteira de cores e paillettes con música de Queen desfilou ante a miña inocencia peiteada con trenzas no teatro Colón. E foi noutra sala xa desaparecida, a sala Riazor, onde S. , o seu mozo daquela e o meu curmán asistimos  á segunda película da miña vida nun cine: Furia de titáns. Sandalias, espadas e monstros. Actores debutantes nefastos, vellas glorias británicas sacándose un soldo extra. Na historia de Perseo que non valería moito de non ter sido polos deliciosos efectos especiais.

Ray Harryhausen era o artesán desa maxia -para hoxe algo zoupona- en stop-motion. A curuxa mecánica de Atenea. Pegaso. Cálibos. O kraken. E esa xoia de secuencia -que eu lembraba máis curta-  da fin da fabulosa Medusa a mans de. Pregúntome por que Hollywood non ten tirado máis proveito da fastuosa e delirante mitoloxía grecorromana. Ao mesmo tempo que mo pregunto, agradézoo.

O caso é que Harryhausen movía como peixe na auga no xénero do cine fantástico no que o protagonismo roubábano e merecíano os seus enxendros, en filmes míticos como a Viaxe fantástica de Simbad ou Xasón e os argonautas. A última produción na que colaborou -antes de se converter na marca do piano que toca o protagonista da Noiva Cadáver, de Burton– foi precisamente Furia de titáns.

Hai pouco achegueime ao museo Luis Seoane: estes días, ata o 10 de xaneiro, poden coñecer en vivo todo isto do que lles falo e pasear entre maquetas, gravados e proxeccións dalgunhas das pelis de Harryhausen. A verdade é que ese museo non dá máis que alegrías a este pequeno núcleo de provincias: alí lembro ver as polaroids de Tarkovsky ou as palabras contadas de Camilo Franco. Tamén programaron exposicións sobre Jacques Carelman, Lotte Reiniger ou o debuxante Max. Un gusto sempre raro e exquisito.

Na exposición do mago Harryhausen atrevinme a ollar directamente e en fite a maqueta de Medusa: unha muller con rostro de congro e investida dunha astucia rabiosa e azul, solitaria e diminuta no medio dun círculo de area. Conmovedora. Petrificadora. Aínda.