e non esquezamos a súa radioactividade

Nalgún momento de 1999 escribira 4 poemas sobre a muller, Os poemas da bela dormente.

Choveu moito dende aquela, e dende a facultade de Socioloxía dos 90 e a Teoría de Xénero, O segundo sexo de Simone de Beauvoir, Reacción de Susan Faludi, Betty Friedan, Virginia Woolf, Kate Millet, Celia Amorós, Mary Wollstonecraft, as sufraxistas, Antígona… Saín da facultade aos 22 anos con esa fresca ilusión óptica de que o traballo gordo xa estaba medio feito, que logo de ler a todas esas mulleres sabias, todas esas evidencias de desigualdade, ninguén tería as santas elipses de negarse a equilibrar a balanza. Ilusión óptica que aínda vexo activada en moitas mulleres: «xa estamos moi ben», «eu nunca sentín que me desmereceran por ser muller», «iso vai por mulleres de países musulmáns, de mulleres sen dereitos, non por nós, aquí a cousa mellorou moito», «eu son profe de alumnas que van de primeiras en todo», «eu na miña carreira profesional nunca vin discriminación polo meu xénero», «estades moi equivocadas con iso da discriminación positiva, é malo para nós», «non sei de que vos queixades»… e etcétera etcétera. Aseveracións sempre arredor do mesmo punto cego: non ver o máis evidente.

Hai pouco, nunha mesa redonda no Día  da Nena e a Muller na Ciencia, volvín escoitar ese «discurso da ilusión óptica». Algo que comparo ao «aminmefuncionismo» da homeopatía ( a min me funciona, logo é verdade universal; eu non me sentín discriminada, logo non discriminan a ningunha outra). Mulleres, xeralmente de clase privilexiadísima, que afirman non ver –e seguramente non ven– desigualdade por ningures, que están en contra de algo tan necesario ( e tan insuficiente aínda) como as medidas legais de discriminación ou acción positiva. Que se non as pedimos por lei, ninguén nolas ía conceder pola graza.

Escribín aqueles poemas probablemente mal e inxenuamente. Pero no fondo xa levaban moita carraxe. Hoxe quizais xa non teñen vixencia. O camiño andouse e desandouse por moitas frontes e fan falla outras perspectivas.

No ano 2001 levaron o premio Díaz Jácome de Novos Creadores, que outorga o concello de Mondoñedo.

No ano 2001 publicáronse dentro do libro –orama, da Deputación Provincial de Pontevedra, actualmente agotado.

 

o s   p o e m a s   d a    b e l a   d o r m e n t e

a  b e l a   i n s o m n e

para Estefanía

Son
aquela
costela abandonada nos mainzais
de ventre redondo coma ventre de mazá
de mans imposibles
acabándose

Son acabándome. E acabada nazo
como nace o mar do río que claudica:
Son a que se amplía a que se cuspe
a que durmiu mil anos e foi espertada.
Son a que hoxe
difunde as súas mans
a súa palabra cúrvase coma un fino horizonte
sucesivo amarrado a ela mesma

Son a expulsada que mirou atrás
a espigadora coa lactación a ombros
a virxe cega
a desangrándose
a febra de herba
a que trafega a auga

Son comprometida sempre dende antes de nacer
son a noiva de cristo e de anticristo
a negación da alma e do entendemento
a comensal da néboa

Son a condenada a unha luva
a levantada en chapíns a medio metro do mundo
a que camiña detrás
con pés cosidos á fala
o sal que volve á auga
nada máis nacer

e o sexo bordado

A infatigable con lámpada de aceite
a que nunca durmía
e durmiu tres mil anos

Son a rostro, a cicatriz e a espera
son unha espello tranquilizando a mentiras
son a raptada
a botín
a obsequio
son a alianza entre dous pobos rivais
son a promesa dun grande imperio
a chave que seducirá ao tirano
a perruqueira que traizoará ao forzudo son
a causa final dun asedio e dun libro
a despeiteada que fuxirá amante
a indesexable ansia
a que non sabe

A que sempre fala para que escoite o ar
a que sempre escribe para a area sucia
a asimilada a todos os animais inferiores
a nobel non dotada para a academia
a que se deixa bigote para ler a aristóteles
a mil unha do harén
ti mesma

A veleno administrado sabiamente
a soldado que se oiu en soños salvadora da patria
a ígnea e a océana
e, cómo non, a tola
a doña juana a juana inés emily christine exeria
judith lilith sarasvati eva
ono no komachi
a maría a iahvé deus
a buda

Son a compradora compulsiva de compresas
a que rompe cuncas
e ten corcova.
A inclinada sobre o vertixinoso tapiz do tempo para que non ocorra
e descose
e deslé
e desenuncia
e descala

A que o desdeixa todo.
A ventre que dende sempre empurra.
A violencia
feita cabelo.

Son a profundamente habitante
son dun reino que é apenas este mundo
E á fin debo dicilo:
Son a que son

E sigo sendo

a    b e l a    d i   h o m e   d e   si

para Bea

Se dixese de min un signo diría puntos suspensivos
diría tronco a agardar machado
diría avultamento
e medusa diría

e diría logo quen
e logo engadiría cómo
onde e por qué e cara onde
se move esta metade pola terra
coma se rabo de lagartixa seccionada
se cabeza parpadexando perante a súa guillotina
se tronco de galiña procurando o seu bico por entre a morte
as cuestións infatigables que non caben en man en pregunta

se dixese de min froito mazá diría
así de alta e paraíso noméome
así de madrasta e hespéride
así de filla de guillermo tell

Todas as ecuacións permiten o meu nome
mais ata hoxe foi difícil concilialas

Durmo co meu sangue volto cara atrás
cara os sacrificios onde se concita o soño
O meu corpo que inspirou tanta vasilla
miña forma contedor do mundo
o mundo feito de min e cun corno
cun sol
coa lingua brutalmente fóra

Hai varón en min ata a curva da última unlla
baixo a cal latexa o dedo que tentou tanto sonámbulo fuso
tanta droga para calmar as ansias
a vontade ingovernable
fame de saír canda o filósofo o navegante
o mago o contador de estrelas
o tafur o contrabandista
a sede desexo de abandonar un leito longo coma o seme dun príncipe

O home é metade deus
A metade da metade é pouca cousa

Tanto hai de min nela
a bela
ollerosa medieval cumprindo un prazo
ata levantándose coa súa bombilla a súa hormona
ata a súa xaqueca o seu sari son min
os seus peitos colgando o seu pulso dobrado
empuñadura trizando urnas
os seus aros ao colo os seus pratos labiais
para multiplicar pretendentes
e non esquezamos a súa radioactividade
nin as súas escarificacións
as súas escarificacións que son
coma puntos suspensivos na aberta boca do home

a    b e l a   d i   b e s t a   d e   s i

para Sandra

carecendo de término medio
do lupanar ao palacio
do baño de venus á lepra
de lilith a santa teresa

de celestina a dama do unicornio
de beatriz a meretriz de liña a punto de templo a area

de hipatia de alexandría ao pó
de telescopio a cometa
de rita hayworth á rexenta
de deusa branca a grande porca
lagarta bicha donicela
loba harpía raposa coella

solitaria circe
co seu oco na marea

de todos os nomes do señor cohen
a todos os filmes do señor allen
da nena do reverendo a lesbia nosa
da fada melusina a mesalina
á mescalina e á doce neus

en estremas vivo e amo porque a miña razón non ha razón no mundo
nacín lágrima sen saber qué facía aquí
nacín besta sen espello
sen marcos desta especie
burla á mediocridade

raíña consorte ou sen ela

maquiavela entre a razón de estado e a mazá podre no cesto

de berenice a ligeia
da beladona á odalisca
valquiria gueixa
concubina

egua que irrompe nun cadrado onirismo
de aquí alá de arriba abaixo
de o a a
e serpenta

ova esperma alma luma

carecendo de fin
intensamente

a  b e l a  s o ñ o

para María

E baixo o docísimo dosel dese marco sen estrelas
cántos soños non tería a bela

a eterna
a muda
doncela
a cega
lacrimosa
madura
a pálida
a ablada
a escura

a de por sempre sen par vella dormente

Estíbaliz Espinosa, 1999