Hai uns anos, a alguén ocorréuselle tomarlle a temperatura literaria aos pecados capitais na revista electrónica Literaturas [o link xa non aparece dispoñible]. Malia que non dun xeito explícito, a convocatoria invitaba a reflexionar sobre o que segue a ser pecado e o que non: aquilo que para o cristianismo eran substancias pecaminosas capitais, na nosa sociedade considéranse ingredientes moi apetecibles ou directamente centrais [luxuria e gula á cabeza].
Hai outros que, malia o paso dos séculos, manteñen o seu estatus vintage de mal vistos: a envexa, a preguiza, a avareza, a ira.
Dado o título da revista convocante, a meirande parte dos que respondían pertencía ao gremio de escritores e tamén a meirande parte dos que respondían elixira, deixando entre paréntese á omnipresente luxuria, á preguiza como o seu sintomático pecado capital. Algún que outro, a gula. Case ninguén a envexa [Suso de Toro, recordo, si]. Poucas soberbias [aquí habería que pór un sic, tan de moda]. Entre escritores, pouca soberbia [sic]. E pouca avaricia tamén. Forrarse vese que non lle importa máis que a catro pobretóns. O resto de escritores son ou todos nobres ou viven das rendas, como ansiaba o maldito.
Case ningún de nós elixíu a ira. Eu si. Cando penso en min mesma, nese acto meticuloso que é non saber nada dun mesmo e enganarse constantemente con autocompracencia, non me vexo como unha persoa desagradable nin airada en exceso. É máis, evito no que podo os enfrontamentos, os accesos de cólera en público, desgústame desgustarme con alguén se o motivo é ínfimo e mesmo que ese alguén sexa ínfimo para min. Son tan cortés como me permite a miña epífise. E a miña epífise é ancha, ancha como a castela da miña educación, como o ventre da miña fronte co seu embigo e todo. Son cousas da anatomía ás que debo obediencia e cegueira.
Con todo, creo que si a padezo. Padezo ira. Brotes de ira, brotes verdes de ira, brotes primaverais e avermellados coma agallas. E gustaríame padecela máis a miúdo. Limpa o corpo, osixena. Reverbera tras da retina. Ventílanos dunha orella a outra, igual que Jerry percorre o interior de Tom dunha orella a outra.
A ira é antisocial, non precisa dos outros como a gula ou a luxuria ou ata a envexa. Ou a cobiza ou a soberbia. A ira e a preguiza son dous pecados asociais. Poden, naturalmente, depender doutro ser vivo para manifestárense mais non é condición sine qua non: un sempre pode descargar a pólvora da súa cólera contra un anodino cepillo de dentes só porque lle caeu tres veces na mañá.
A ira é misántropa pero tamén obxectual, e obedece á sensación de estar vivo.
Literatura contén, ademais, a palabra ira. E abonda por hoxe de tópicos xogos de palabras.
Velaquí a bile que doei para o experimento aquel:
DIES IRAE
Demasiado soberbia para a envexa. Demasiado luxuriosa para a preguiza. Demasiado larpeira para a avaricia. Demasiado avariciosa para a soberbia…
Como ousan preguntarme??
Escollo a ira. Gústame a xente airada. Nun mundo que aspira á neutralidade, á inexpresividade, á descafeinidade, demostrar a cólera é soberbio. É unha luxuria do xenio. A gula caníbal.
A ira é atributo de deuses e emperatrices.
Rompan pratos. Berren. A violencia é insoportable. A ira axuda a descargala coa voz, o corpo, a vinganza. A ira é o pecado sublime e zumento da vinganza. Appetitus inordinatus vindictae. E unha boa vinganza, ben se sabe, sempre urde a malla dunha boa trama. Hamlet. Conde de Montecristo. Achab. Emma Zunz. Íñigo Montoya. Kill Bill.
Cando o universo entra nesa aparente etapa final – que ben podería chamarse a “era moito aburrida”- parece que xa nada de grande interese lle resta por facer. Os sucesos máis excitantes previos a esta era serían os “pops” finais dos derradeiros remanentes minúsculos de furados negros, que finalmente desaparecen [suponse] logo de ter perdido amodiño a súa masa toda mediante o proceso penosamente lento de radiación de Hawking. Un fica coa terrible idea dun aburrimento en apariencia interminable que agarda as estapas finais do noso grande universo; un universo que noutrora parecera tan emocionante, un fervedoiro ata o fascínio de actividade, moita da cal ocorre dentro de belidas galaxias, cunha marabillosa variedade de estrelas e a miúdo planetas a rentes, entre os que estarían os que albergan algún tipo de vida, coas súas exóticas plantas e animais, algúns dos cales teñen a capacidade de coñecemento e comprensión profundas, e profundas capacidades de creación artística. Mais todo isto desaparecerá en definitiva. Os derradeiros estertores faranse agardar, e agardar, e agardar, quizais 10^100 anos, ou máis, ata o pop final -se cadra coa violencia dunha pequena granada de artillería- seguido de nada senón outra expansión exponencial, que amortece e enfría e baleira e enfría e amortece… por toda a eternidade. Presenta esta imaxe todo canto agarda finalmente ao noso universo?
Pero unha vez que xa me deprimira cismando deste xeito…
Tradución impostada [non directa do orixinal senón da versión castelá] dunha pasaxe de Ciclos del tiempo, de Roger Penrose.
A tese principal desta obra é unha alternativa a ese final aburrido e eterno: para Penrose, un novo universo estaría próximo a xestarse nun novo ciclo de tempo, ao que chama eon. É dicir, antes do Big Bang xa houbo algo. E haberá algo logo do final disto que coñecemos. Unha cosmoloxía cíclica constante.
Mentres esa teoría paira no mundo da astrofísica teórica á espera de ser ou non verificada, no planeta Terra conformamos cun belicismo cíclico constante que tampouco acouga.
[día da superlúa: perixeo lunar; 14% máis grande , 30% máis brillante no hemisferio norte; planazo para a noite da superlúa: ler un súperlibro á súperluz da superlúa. E superalo]
Hoxe os lunáticos van un 14% máis peludos e un 30% máis enlamados en suor brillante.
Váisenos recoñecer a todos.
Не слышны в саду даже шорохи,
Все здесь замерло до утра.
Если б знали вы, как мне дороги
Подмосковные вечера.
Речка движется и не движется,
Вся из лунного серебра.
Песня слышится и не слышится
В эти тихие вечера.
Nin un susurro se sente no xardín
todo aquí vai mudo ata mañá.
Se soubeses cánto me gustan
estas noites nos arrabaldos de Moscú!
O río seica corre seica non corre
todo é luar de prata.
Unha cantiga: quer séntela, quer non a sentes
nesta noite silandeira.
Escritores notables que quizais non se teñen en conta como deberían. Hailles moitos. Todos un pouco soñamos con ser deses escritores que “quizais non se teñen en conta como deberían”. Coido que é unha fantasía típica de escritor, como a fantasía do suicidio ou da morte por accidente, dous clásicos best-dreamers.
Fan vida neste planeta moitos [escritores] que considero moi bos. Non sei se a cuestión é que non se lles ten en conta como se debería ou, simplemente, eles apartaron desta perra vida de saraos [cadela vida de saraos, con corrector automático RAG] e tiranías de autovisibilización.
Hoxe traio un.
Tres textos de Igor Lugrís.
O livro das confusons. Autoeditado en eI: eDIÇONS Infinitas, 2006
Gostaria poder dizer Ourense
como quando digo Lisboa
ou Havana
Gostaria poder dizer Ourense
e lembrar
como quando digo Bilbo
ou Barcelona
Mas digo Ourense
e penso ainda
e nom lembro
porque sinto que respira
que está viva
umha lembrança de futuro
umha sensaçom de utopia
umha posibilidade de
•
“Pode olhar? É que penso que me entrou qualquer cousa no olho”
Aquela moça
no meio da rua
a abrir com os seus dedos o olho esquerdo até límites desconhecidos
parecia um filme surrealista
Olhei
Decerto entrara-lhe qualquer cousa no olho
Via-se perfeitamente
“Pode tirar-mo”
perguntou ela com toda a amabilidade possível numha situaçom assim
“Nom sei”
dixem
“É muito grande”
“E o que é”
preocupou-se ela
“Toda umha vida”
dixem-lhe
Umha vida
Um mundo
Praticamente um universo inteiro
era o que tinha dentro
Via-se claramente
Expliquei-lhe que eu nom lhe podia tirar tudo aquilo
que era umha mágoa perder tanta maravilha
e que tinha uns olhos preciosos
Mas o que sim podia fazer
se ela queria
era tirar umha pequena pestana
oculta nun recanto daquele universo
•
Também quigem ser um viageiro
aventureiro
tal vez guerrilheiro
e por isso um dia decidim
marchar á serra
Á Serra
de Outes
que eu era um principiante
e nom era questom de começar lançando-se á Sierra Maestra
Á Serra de Outes
dixem-lhe ao condutor do autocarro
Tam arriscado fum que aguardei o autocarro na estrada de Nóia
e nom na estaçom dos autocarros.
Para sobrevivirmos nesta era
con pinta interglacial
sobre este planeta, entre a xentalla esta
convén ter claro que
dicimos unha cousa e queremos dicir outra.
Eu mesmo mentindo devo argumentar.
A pídelle a B a tradución dun texto
págalle por iso
xa que o sexo entre eles é imposible.
B á súa vez encarga a C que o corrixa
por razóns siamesas.
A cousa segue ata o Z
nun moi alfabético armazón.
Onde hai diñeiro hai sexo
onde hai sexo hai intercambio
que abstraemos en diñeiro.
Os cartos significan outra cousa.
Sempre significan outra cousa.
O amor significa outra cousa. Sempre.
Amamos unha cousa e queremos amar outra.
Dicimos todo aquén e no fondo é todo alén.
Mesmo alguén, aquí ben dentro,
entre estas liñas
pode ter alimentado
inxenuas turbias intencións
que non son sexo
nin tampouco cartos
-mesmo alguén, aquí ben.
Mesmo alguén-.
These are my twisted words
Dicimos unha cousa e queremos dicir outra
e esa interpretación sen tregua
ese malabarismo sobre abismo
de malentendido en sobreentendido
tacón punta tacón
e volta a nos perder
fainos felices con desesperación
com
pulsivamente humanos.
[Tamén a nosa vida era unha cousa
cousa tan mutable
que pillala nun sentido
sería nos beber a luz a grolos cuantos]
...Estíbaliz Espinosa... palabra ciencia canto 