Xa non lembro se finalmente saíu en 2006 ou 2007, nas súas páxinas non figura o ano e levaba tanto cocéndose que é posible que trabuque as datas. O «proxecto dos elementos» era unha fecunda-ida-de-olla do deseñador Samuel Fernández e o seu brazo armado, Acolá. Baseándose nos 4 elementos primordiais segundo Aristóteles, propúxose publicar 4 volumes en diferentes formatos, sempre con contidos de diferentes autores, centrados na ilustración, o deseño, a ficción e a poesía. A historia ficou inconclusa, quedou precisamente no Aire, o terceiro dos elementos, que contou cunha páxina web «no aire» e tras do cal non houbo máis. Nin auga, nin éter, nin quintaesencia, nin nada.
Pero os outros elementos si tiveron a súa peculiar homenaxe. Primeiro comezamos co Lume, un libriño ben chusco cun misto pegado no lombo, no 2005. Samuel reunía amigos e coñecidos e amigos de amigos e coñecidos de coñecidos para artellar un cocido elaborado principalmente a base de textos e debuxos. Hoxe penduro aquí partes do segundo proxecto colectivo, o da Terra:
A forma que adoptou a Terra foi a do xornal -que non sirva como metáfora-. Debaixo da cortiza debuxada por Alberto Guitián enraízan e ferven colaboracións de Pablo Gallo, Manel Cráneo, Ducid, Branda, Luis Carril, Sandra G. Rey, Iago Alvite, Alberto Augusto Miranda, David Armesto, Laura Palmeiro, María do Cebreiro, Ana Santos ou Luna Miguel e o propio Samuel entre outros. Aí publiquei por vez primeira un texto de 5 anos antes, | kosmonaut |. Tráioo de novo hoxe e tamén poderá descargarse en pdf dende a pestana Ficción na cabeceira deste blog.
| kosmonaut | naceu hai moito tempo, e de feito non rematou. O texto que apareceu en Terra e que hoxe colgo aquí era en realidade un principio dun relato máis extenso que xamais me deu saído por completo. A idea, máis ben a imaxe, central constituíaa un astronauta á deriva. Chameino «cosmonauta» en ruso porque daquela [2002] estaba estudando ruso ou a piques de comezar a estudalo na EOI . Pero quixen que fose de Ourense porque tamén daquela, eu non sei por que, namorara da cidade, da provincia e do aire en xeral de Ourense. Ilduara era o nome dunha compañeira do coro da OSG naquela altura, non ten nada que ver con esta historia. Gustárame o seu nome, era a primeira vez que o oíra. Era de Ourense. Aquilo de mesturar na mesma melaza de tinta Cosmos e Ourense parecíame unha ideaca embriagadora.
E para un xornal coa temática da Terra… que mellor terra que a contemplada en órbita?
Tamén por aquel entón estaba obsesionada coa intervención -máis ben a inxerencia- autorial nos textos e de feito coido que iso contribuíu a bloquearme. Porque eu quería un astronauta só, sozinho, vendo a Terra dende aí arriba, e de súpeto vin a autora do texto canda el, e dun xeito demasiado obsceno ademais. Toda esa soidade maxestosa esfumárase. O punto azul clariño pasaba a segundo plano. A historia quedou sen desenvolver, como un feto que se pare demasiado pronto. Os meu cosmonauta adelgazou ata non ser máis ca unhas poucas frases, sen volumes, sen sombra, sen historia, fagocitado polo protagonismo da autora.
Se son eu quen vive o suficiente, pode que retome a ese rapaz de Ourense onde o deixei. Á deriva. Feliz. En suspensión.
| kosmonaut |
Bonito é, o cosmos.
Só fronte ao cosmos. Entre o cosmos. Difícil atopar a preposición exacta.
No cosmos.
Na kosmasie, diría un ruso. Iso pensou. Un ruso sería tan feliz – e logo, non celebran eles o Día da Cosmonáutica?-. Con todo o universo diante do cristal do escafandro. Con Todo.
Tamén estaría feliz o director de fotografía de Kubrik. E o señor da Vinci. E o pobre señor Hawking, que non por pobre é máis eminente. Nin menos. E quizais Méliès estaría feliz e movería o mostacho así
cun tic de cine mudo.
Todos felices de ter proxectada na retina a imaxe que el tiña agora. Sen arriba nin abaixo. O tempo todo do mundo, que non sei se é moito, non sei se é pouco, desde que o mundo é mundo.
Así ficaba el. Só.
Pero non é o mesmo ficar só no medio dun cuarto que ficar só no medio dunha leira recén sementada que ficar só no medio do cosmos.
No medio do cosmos arrastra dentro como a imprecisión.
Ademais, perdera as coordenadas había tempo e a súa autonomía significaba a morte.
Porque este home que pendurei no medio e medio desta páxina, vai morrer. Morrer é a razón última de que eu o creara. Pero non é de min de quen veño falar. Esquecín o meu nome. Tamén o do meu cosmonauta. Só adiviño o seu frío, a vertixe cobregueándolle a medula coma un alampo, a náusea da vertixe que nos sume nun espacio con máis dimensións das tolerables. Pero, mesmo que ás veces eu sinta mágoa del, non pode durarme moito. Eu seguirei sen el.
Que pode pensar un home que vai suspendido da pouca materia que existe no espacio? Que pode pensar un home vestido de cremoso branco, con sabor a home e data de caducidade? Un home que treme coa pequenez dun iogur que cae fóra do envase, comido polos cans.
Pensa. Ou mellor dito, lembra. Que non é o mesmo que razoar, case xusto ao contrario. Había un paseo na cidade da que el viña, o Paseo. Cunha leiteira de bronce. O bronce queimaba nas tardes que se levan a calor e só deixan o bochorno nas terrazas do Paseo. Había un cine que pecharon cando el era neno e mudou o século. Había uns homes que se chamaban a si mesmos Nós. Repentinamente achouse tan só que embazou o cristal todo do escafandro co seu alento e por uns segundos nada viu. E logo, paseniño, volveu ver o sol tan lonxe. Delimitando o círculo da vida que se lle ía.
Quizais no seu cerebro de cosmonauta orbite agora a hormona que segregamos para a morte, pero eu non o sei -nin sequera sei se tal hormona existe-. Quizais o que pense sexa só o medo. Pero a mentira é ás veces menos literaria, así que me propoño non mentir.
Non mentir. Escribir que el anda matinando nunha muller. Ilduara. Que a lembra. O seu riso. Movéndose coma un fermoso manequín de xoguete para sacudirse as formigas vivas de Laza, nese lugar do mundo que é Laza, durante algún antroido impreciso. Esas formigas vivas que morden no vivo como para espertalo á vida.
El querería agora no seu traxe de alta tecnoloxía unha, mesmo que fose só unha, unha minúscula formiga que mordese nel con forza cando a morte o atravese como unha ficción.
O cosmonauta quixera ter a forza de dicir Nós. E neste momento só acerta a pronunciar con sequidade Eu.
Que misión era a súa?
Non o sei.
A natureza da morte en contextos de ingravidez, iso escribiu con coidadosa letra a man na contracapa do caderno que segue a viaxar dentro da nave. A súa nave. Á deriva.
En dirección contraria a el.
Que tamén vai á deriva.
O seu perfil no mundo estase borrando, xa case nin podo distinguilo. Cústame decidir qué palabra poñer agora acerma del, tanto como afasta de min. Tanto como afasta de min e se achega á Morte, impetuosa coma cousa viva. A morte que mo desdebuxa e faime non saber. Sei que lle queda apenas un pouco osíxeno. Pero máis nada. Sei que ninguén viu o que el ve. Sei que ten ganas de golsar e que non o fai. Sei a temperatura do Sol. A fórmula do dióxido de carbono. Sei que o universo expande e el no medio.
Pero non sei de qué maneira poñelo para que sufra menos e temo ser cruel na súa morte. Temo que non chorarei e seguirei vivindo.
O cosmonauta faime un sinal coa man. Acabo de velo, claramente. Non albisco a expresión do seu rostro porque o cristal do escafandro só reflicte un ceo con estrelas. Creo que me sorrí. Creo que me sorrí porque non quere que o mate.
Eu tamén sorrío. Sorrimos os dous.
É un momento de xardín do Edén.
estíbaliz…espinosa, 2002
Publicado no xornal colectivo Terra en 200? [acabarei por lembralo e dar a data exacta, ou tal confío]
O weiter, stiller Friede,
so tief im Abendrot!
Wie sind wie wandermüde-
ist dies etwa der Tod?
Joseph vom Eichendorff/ R. Strauss
...Estíbaliz Espinosa... palabra ciencia canto 