vinganza- Sparklehorse&Danger Mouse

Pido perdón a todas as persoas que agardan artigos e outras cousas de min estes días, que son moitas. Teño tal tensión enriba polas encargas que o meu xeito de liberala é procrastineando a través de traducións inesperadas, que me pide o corpo de repente, unha especie de compulsiva masturbación mental.

Os artigos seguen adiante tras a breve pausa 🙂

Vía Alberto Olmos escoitei en twitter este tema de Sparklehorse e Danger Mouse. Lembroume a Pink Floyd, neses filtros na voz, mais tamén na melanco, como di Carlo Padial [a quen non coñezo de nada, por certo].  Pink melanco ou algoasí. Non sabía deles e, do pouco que fun escoitando en internet, tanto Danger Mouse como Mark Linkous [líder e único membro permanente do proxecto Sparklehorse] parécenme bos músicos, sobre todo polas letras. Sparklehorse suicidouse hai 4 anos en Knoxville, Tennessee, dun tiro no peito.

Feito que ten que ver, pero á inversa, co que se di en Revenge.

Revenge é unha canción espléndida. Tamén a letra o é. De aí a ansia por traducila.Teño as miñas dúbidas en expresións como «destroy upon command»; ou pensarei mañá aínda nunha equivalencia máis axeitada dun verbo tan compacto como «backfire» sen que se perda a suxestión de arma de fogo, por non desentoar coa violencia da letra toda.

Revenge. Vinganza ou Rancor? Non me decido. En calquera caso, for o que quer que fose, sobrecolle escoitar palabras tan certeiras sobre as consecuencias de querer facer dano, dano de verdade. Ese abatemento ante o que non queremos facer, pero facemos. Sen saber cómo, facemos.

«Me da con su tristeza en la cabeza», que diría César Vallejo.

:: vinganza :: 

Sparklehorse& Danger Mouse [coa colaboración de The Flaming Lips]

Tradución de E…E

A dor
supoño que é un asunto de emocións
Pero como quer que fose
tes xeitos de evitala de todo

Na miña cabeciña
eu xa che disparei e acoitelei ben no peito
Non caín na conta
de que logo vén o rebote

Porque non podes esconder
as intencións
Brillan na escuridade
Unha vez que procuraches
o camiño de vinganza
non che hai xeito de parar
E canto máis trato de mancarte
máis me manca a min

Curioso
semella unha mutación do carácter
Malia ter todo na miña man
para facerche unha putada das boas
non podo obrigarme a min mesmo
a destruír por encarga
É como se o perdón
botase o mal a perder

Non, non es quen de esconder
as intencións
Brillan na escuridade
Unha vez que nos volvemos
todo iso que tememos
non hai xeito de paralo
E canto máis dano intento facerche
máis me sae o tiro pola culata
o tiro pola culata
o tiro pola culata
o tiro pola culata

432236-bigthumbnail

:: Revenge ::

Sparklehorse& Danger Mouse [featuring The Flaming Lips]

Pain
I guess it’s a matter of sensation
But somehow
You have ways of avoiding it all

In my mind
I have shot you and stabbed you through your heart
I just didn’t understand
The ricochet is the second part

Cause you can’t hide
What you intend
It glows in the dark
Once you’ve sought
The path of revenge
There’s no way to stop
And the more I try to hurt you
The more that it hurts me

Strange
It seems like a character mutation
Though I have all the means
of bringing you fuckers down
I can’t make myself
To destroy upon command
Somehow forgiveness
lets the evil make a loss

No you can’t hide
What you intend
It glows in the dark
Once we become
The thing we dread
There’s no way to stop
And the more I try to hurt you
The more it backfires
The more it backfires
The more that it backfires

anatomía para dummies- Ana Santos [Ana Gaviera]

| anatomía para dummies |

a p

comezar de novo
volver á nenez
ás primeiras clases de anatomía
recoñecer o corpo
renomear o baleiro
sentir que a saudade e a dor
esfúmanse e fican os órganos
e as veas
volver a empezar
volver ao corpo
estudar anatomía para te recoñeceres
e te sentir outra

volver comezar a viaxe
cun mapa cheo de lugares
e nomes que xamais sentiches
asistir atónita á beleza
dos procesos
á poesía do cancro

porque ter tena
a rebeldía contra a morte
a loita por dominar o mapa dun territorio
o mal que só quere sobrevivir
cambiar a súa historia

o mal que cambia a túa
e velaquí estás inxectada de velenos e drogas
a pintares o novo mapa da túa existencia

o teu corpo
o teu interior, antes abismo,
agora campo de batalla
extenso territorio con miles de vieiros
que sempre chegan ao corazón

corazón que non deixou nunca de amar
corazón que non cambia
inxectado polo amante
que está preto
compartindo a estrañeza
desta nova vida

http://anagavieraenocasionesescribe.blogspot.com.es/2012/12/anatomia-para-dumies-en-gallego-gracias.html

Ana Santos Payán [Ana Gaviera]

Tradución de E…E

decembro 2012

| anatomía para dummies |

a p

empezar de nuevo
volver a la niñez
a las primeras clases de anatomía
reconocer el cuerpo
renombrar el vacío
sentir que la melancolía y el dolor
se esfuman y quedan los órganos
y las venas
volver a empezar
volver al cuerpo
estudiar anatomía para reconocerte
y sentirte otra

volver a empezar el viaje
con un mapa lleno de lugares
y nombres que jamás escuchaste
asistir atónita a la belleza
de los procesos
a la poesía del cáncer

porque la tiene
la rebeldía contra la muerte
la lucha por dominar el mapa de un territorio
el mal que sólo quiere sobrevivir
cambiar su historia

el mal que cambia la tuya
y aquí estás inyectada de venenos y drogas
pintando el nuevo mapa de tu existencia

tu cuerpo
tu interior, antes abismo,
ahora campo de batalla
extenso territorio con miles de caminos
que siempre llegan al corazón

corazón que no dejó nunca de amar
corazón que no cambia
inyectado por el amante
que está cerca
compartiendo la extrañeza
de esta nueva vida

http://anagavieraenocasionesescribe.blogspot.com.es/2012/12/2012-anatomia-para-dummies.html

mirada

museo de cancros- Luna Miguel

Museo de Cancros

(Por iso amputarán os teus pés. Por iso selarán os teus ollos con anacos de mapas antigos. Por iso pronunciarán o teu nome na celebración do páncreas. Comprendes? Por iso o útero é máis escuro -intestino e córnea-. Por iso amputarán o rezo. Comprendes?)

-Luna Miguel Santos: viva / cancro de azucre

-Ana Santos Payán: viva / cancro de mamá

-Pedro Miguel Tomás: vivo /cancro de saúde

-Chus Tomás: viva /cancro de paciencia

-Pedro Miguel: morto / cancro de avó

-Mercedes Payán: viva / cancro de soidade

-Manolo Santos: vivo /cancro de familia

-José Ángel Valente: morto / cancro de luz

-Roberto Bolaño: morto /cancro de probabilidades

-David Foster Wallace: morto /cancro económico

-Marcel Schwob: morto /cancro de sífile

-Antonio J. Rodríguez: vivo /cancro de Europa

(Por iso dóeme, sabes? Por iso dóeme o sangue: porque está fóra. E dentro non doe e fóra mata. E dentro non manca e fóra asusta. Que intenso o sangue. Que perigoso. Por iso dóeme, entendes? Enténdelo?)

-Daniel Clowes: vivo /cancro pantasma

-Clarice Lispector: morta /cancro de audacia

-Alejandra Pizarnik: morta /cancro de gaiola

-Miguel Hernández: morto /cancro de lúa

-Jorge Luis Borges: morto /cancro de viúva

-Michel Houellebecq: vivo/ cancro de pene

(Por iso non existo. Xa marchas? Por iso ao curarnos todos nos fugamos. Quen fica? O peor. Onde?)

-Antonin Artaud: morto /cancro de tolo

-TS Eliot: morto /cancro fenicio

-Eduardo Cirlot: morto /cancro de Astarté

-Édmond Jabés: morto /cancro de Exipto

-Antonio Machado: morto /cancro de Leonor

-Vladimir Nabokov: morto /cancro de lume de cancro de entrañas

-Thomas Pynchon: vivo/ cancro de rostro

-Sharon Olds: viva /cancro de satanás

-Dorothea Lasky: viva /cancro de leite

-Virgina Woolf: morta / cancro de auga

(Por iso afogo. Por iso non entendo o amor. Por iso non caio enferma. Por iso só enfermo. Sabes? Só enfermo.)

-Charles Baudelaire: morto /cancro de feo

-Arthur Rimbaud: morto /cancro de elefante

-Paul Valéry: morto /cancro mariño

-Joyce Mansour: morta /cancro de muller

-Paul Élouard: morto /cancro azul

-Lysiane Rakotoson: viva /cancro de neve

(Por iso estas manchas. E esta pel. Como unha cicatriz eterna extendida e branca, a miña pel é cicatriz, a miña pel é o cordón umbilical entre a lingua e as axilas. Por iso estas manchas vermellas. Por iso estas manchas negras. Por eso o arrecendo a froita: a lingua, as axilas)

-Emily Dickinson: morta /cancro de cona

-Anne Sexton: morta /cancro de cona

-Anna Ajmátova: morta /cancro de cona

-Sylvia Plath: morta /cancro de cona

-Marina Tsvetáieva: morta /cancro de cona

-Javier Marías: vivo /cancro pesado

-Enrique Vila-Matas: vivo /cancro de Enrique Vila-Matas

-Gonzalo Torné: vivo /cancro espía

-Rodrigo Fresán: vivo /cancro inquietante

-Tao Lin vivo /cancro MDMA

-Ben Brooks: vivo / cancro cervo

-Unai Velasco: vivo /cancro 1990

(Por iso vomitaba, enténdelo? Por iso a bulimia daqueles meses intentando adelgazar para dar mágoa, intentando enfermidades impregnadas de non sei que. Intentando a literatura. Por iso vomitaba, lembras?)

-Ana Santos Payán: viva /

-Ana Santos Payán: viva /

-Ana Santos Payán: está viva /

 

Luna Miguel, de La tumba del marinero, La Bella Varsovia, 2013

Tradución de E..,E

 

porno- Dorothea Lasky

Hai uns días, The Paris Review publicaba un avance de Rome, vindeiro poemario de Dorothea Lasky, poeta norteamericana á que coñecín pola antoloxía bilingüe Vomit, de Luna Miguel editada por El Gaviero; Lasky abre o libro e gustoume especialmente por darse aos versículos longos nesta era na que todo o mundo busca con obstinación o poema máis curto do teu poemario para citarte. «Que hai présa e sodes moitos», parece querer dicir o xesto.

O porno congrega atención. Aínda. Parece mentira. Non parece gastarse nunca. Pero algo vai gastado. Algo do porno vai gastado. E quedeime con esa impresión no poema titulado Porno desta poeta do medio oeste [Saint Louis, Missouri, 1978]. O porno convoca. E, ao mesmo tempo, algo nel disloca. Porno e poema tampouco están tan lonxe [ou quen nos dera!]. Un poema mesmo pode dislocarnos máis.

Estar atrapado dentro do poema, unha sensación que nos soa. «Estás atrapado dentro do meu texto. Pero non dentro da miña vida.» Ou si. Talvez era que si, engadiría hoxe, dándolle a maniña á Lasky, de Saint Louis, Missouri.

[nota mental: traducir a galego Unhas palabras sobre pornografía, da Szymborska e bailar as tres como as Tres Grazas]

A versión en castelán de Porn apareceu na revista Playground, tradución de Pedro Miguel.

Porno

Dorothea Lasky

Tradución de Estíbaliz Espinosa

Toda clase de porno é horrible
Vin unha muller foder cun xornaleiro
Na súa cociña de mármore, coas amigas aí mirando
A película chamábase Festa de Divorcio
El co seu pirolón entre as coxas delgadiñas
E as amigas berrando, Nah, tía, agora es libre

Pero diso nada, ela está nunha peli
E agora dáseme por chorar
Porque o home paréceseme a un ex mozo
Ou ao meu irmanastro
Ao meu xefe
A un monstro
Alguén que me deixou nas sombras
Alguén que me ensombreceu
Un millón de veces

Fodín só con 7 tipos na miña vida
Pero teño visto máis porno do que ti verás na túa
Horas e horas
Unha muller e un can
Tres mulleres
Unha froita peluda
Catro a catro patas
Vómito e sexo
O insignificante
Dun rizo
En movemento

Vexo porno
Porque non namorarei nunca
Agás de ti, benquerido lector
Que pensas que me rindo
Pero quen diría que esta estrofa non é porno

Con intención e mala hostia
As miñas amigas dinme que son libre
E si, vai ser que o son
Pero ti, o es?
Non, non o serás nunca
Téñoche ben apreixado
Téñoche aquí no meu cuarto
Unha vez máis

tumblr_muvpciyL3k1qz6f9yo1_500

nin unha palabra máis alta que outra

Sobre estes versos dados de Rosalía, e para outra proposta colectiva en torno aos Cantares Gallegos:

Cando foi, iba sorrindo,
cando veu, viña morrendo;
a luciña dos meus ollos,
o amantiño do meu peito

…saíume isto:

>Nin unha palabra
máis alta que outra<

Circulen. Vaian sorrindo ordenadamente. Vaian morrendo sen perder pé. Por favor, o de pasalas putas que sexa con azos. Montar bulla, xa pasou. Hai festa na democracia, 6º dereita. Pasen, chamando primeiro. O amantiño do meu peito, non nos vaia augar a festa. A pasar fame con dignidade. Se hai que emigrar, se emigra. Se hai que comer polinomios e mapoulas, se comen. Chorar por deporte, onde se viu. Para acadar o estatus de «pobre de solemnidade», que parte de «solemnidade» non se entende? A ver, a protesta é sempre cara alá. A chorar radioactividade a Cangas. Teñan o detalle de desangrarse en silencio. Desfóndense sen perder as formas. «Lorem ipsum dolor sit amet», xa ben o din os que saben. Algún día toda esta ETA, meus fillos, será facebook. E non aprendan tanto do universo, que é pura radiación. Fagan como a antimateria, antimanifestándose con sentidiño. Disintan sen que se note. Discrepen de boa fe. Chamen as cousas polo seu nome artístico, que se non as cousas non atenden: «Tique moderador». «Mobilidade exterior».«Guerra humanitaria». Con Senso. Con Sensual. A que vai un ceo aberto lonxe das minas a ceo aberto? A que non hai intelixencia como a «intelixencia militar»? Nos «desahucidios», a asubiar. Na cola do paro, toca sacar outro tema.

Cando foi, iba sorrindo. Pois claro: ao facer maletas poñan primeiro a cámara de fotos. Practiquen escritura creativa con esas ganiñas de moer a paus. Reciclen impotencia e dor, non as laven xuntas.

A rabia é biodegradable.
Ser maino, cotiza.
Facer coma que non, desgrava.

A luciña dos meus ollos, ónde vai que leva recargo.
A palabra «prestación», non lles leva a vivir de prestado?
Póñanse ata arriba de cornizó.
Se son mulleres, cambien a compresa sen contarllo á Vía Láctea.
A fría do ollo esquerdo, tamén.
Se son homes, deseñen barbas.
Se non son unha cousa nin outra, a definirse.
Se son cyborgs, que os acompañen no sentimento.
Se son trans, non sei, a ver, transeen.
Transeúnten.
Transeúntense.
Circulen.
Vaian sorrindo.
Vaian esmorecendo.
Cando veu, viña morrendo.
Transicionen a peor.
Cir
cu
len.

[A apañar licopodio aos bosques.
A ouvear coa loba doente ou ferida.

Amoriñas das silveiras, tratade ben ás campanas.
Campanas de Bastabales, tratade ben a quen cuspe.

E dun golpe, dun soio,
deixainos con vida.

Que moitos aínda, moitos
castellanos doutras Castillas]

Estíbaliz Espinosa, 22 marzo 2014

MBDNOBY EC004

television- de Todd Alcott

Televisión

Mírame. mírame. Mírame, mírame,
mírame. Mírame. Non non non, non mires
para aló, non hai nada que ver
aló, mírame, mírame, mírame.
Estás mirándome? Está todo o mundo
mirándome? Teño a vosa atención? Ben.
Non te equivoques comigo. Non trato de controlar
a túa vida. Necesitas o que? Que necesitas?
A ver, que necesitas? Ir ao baño? Moi ben.
Levanta, vai ao baño, volve,
mírame. Agora que? Necesitas
algo de comer? Estupendo. Levanta, vai
á cociña, colle algo de comer, volve,
mírame. Que queres agora, durmir? Veña, ho,
levanta, vai para cama, durme, levanta, volve,
mírame.
Perfecto. Xa pechamos o trato. Farás o que
sen escusa precises facer e unha vez feito
volverás comigo e mirarasme.
Que non che preocupe o horario. Estou aquí para ti.
Estou aquí para ti. Vintecatro horas ao día
sete días á semana, estou aquí para ti.
Estou aquí para ti. Necesítasme, aquí me tes. No bo
e no malo, ás duras e ás maduras, estou aquí para vós. Estou
aquí para ti. A xente veña a che dicir que son mala? Pois
ti dilles que estou aquí para ti. Vintecatro
horas ao día, no bo e no malo, ás duras e ás maduras, estou
aquí por ti. A xente veña a che dicir
que son mala, sabes a que me soa iso?
A van verdes as uvas.
Mira o que che –eh, eh, eh, eh, eh, non, non
mires para aló, non está a pasar nada por
aló, mírame, mírame, mírame.
Teño unha de cousas que non vas crer. Perigo? Sexo?
Acción? Morte? Arrepío? Comedia? Todiño aquí, todo
nos vindeiros oito minutos.
A que non cho cres? Non, claro. É de non crelo.
Non cho cres porque é de non crelo!
É un milagre.
Ti segue a mirarme. Segue a mirarme.
Segue a mirarme. Mírame, mírame,
mírame, mírame, mírame.

Todd Alcott
Tradución de Estíbaliz Espinosa

A versión en video de Beth Fulton, Television is a drug.

<p><a href=”http://vimeo.com/10857606″>Television is a drug.</a> from <a href=”http://vimeo.com/user791798″>Beth Fulton</a> on <a href=”https://vimeo.com”>Vimeo</a&gt;.</p>

libros ,bandits-book-art

poeta no meu peto- Grant Snider

tumblr_n2c3f0lJFb1qz6f9yo1_500

Un día atopei un poeta agochado no meu andel. Crin que era un trasno ou algún elfo contrariado. Pedinlle tres desexos: el declamoume un cuarteto. Pedinlle o ouro ao final do arco da vella: ficou quieto, admirando a choiva.

tumblr_n2c3f0lJFb1qz6f9yo2_500

Gárdoo no peto. Moito non me pide. Farangullas, gotas de orballo cun chisco de gin, o xornal e cousas así. Escribe sextinas nas raiolas;  haikus na lavadora; sonetos para os pardais; e verso libre para o gato.

tumblr_n2c3f0lJFb1qz6f9yo3_500

A maioría da xente non repara nos poetas. Está demasiado ocupada para algo tan cativo.

Pero eu creo nos poetas. E saio para capturalos a todos.

Grant Snider

Tradución de Estíbaliz Espinosa

Os poetas como criaturiñas do fogar. Como bolboretas. Como seres que escriben aínda sextinas e sonetos. Como libélulas delicadas, hipersensibles. Amantes dos animais. Con lentes. Despistados. Diminutos.

Aiiiiii. Grant Snider é moi riquiño. Pero aiiiiiiii.

Touché no cliché!

Bukowski, vai calando xa

tumblr_n2c0rlYFfA1qz6f9yo1_500

Se algo che queima a alma cun propósito e devezo, é o teu deber deixar que te reduza a cinzas. Calquera outra forma de existencia será outro libro insulso máis na biblioteca da vida.

Charles Bukowski

Vida, literatura e lume. Xa.

Máis traducións deste home aquí.

oda a unha flor | Richard Feynman

Imos ver: Richard Feynman parecía un tipo simpático, un físico con riso de fauno tocando os bongós e se cadra tamén un pouco os collóns á comunidade científica universitaria, e un profesional serio no que concerne ás relacións a nivel subatómico, electrodinámica cuántica e os famosos diagramas de partículas aos que bautizou e aptos só para iniciados […non sigo por aí].

Un dos extractos máis célebres das súas longas e entusiastas entrevistas é o que alguén titulou “Oda a unha flor“. Nel, Feynman louva ese nanomundo no que el se move, perceptible nunha flor ou -isto xa son conxecturas miñas- nunhas tripas abertas de xarda e xurel, un contedor ardendo ou unha pedra no zapato dun antidisturbios en Compostela. El toma o exemplo da flor, a metáfora máis espallada da beleza, e para iso conta unha anécdota cun suposto amigo artista que semella subnormal perdido. Aí si que non, Feynman, aí si que non: pero, pódese saber que clase de amigos tiñas ti? Que clase de artista cretino adopta semellante superioridade estética? A ver se vai ser que o principio desta anécdota foi un mcguffin encamiñado a resaltar máis a beleza engadida de coñecer un proceso, a beleza da cognición en si, do logos fronte ao mito e a poesía, un desamor platónico. A ver se vai ser.

As ciencias e as letras, artes… nunca estiveron tan separadas como se nos fixo crer. Feynman, ou o teu amigo artista era imbécil integral [coa fórmula da súa integral adosada] ou ti esaxeraches un pouco a súa imbecilidade no teu beneficio. Non me parece mal, todos o facemos. Pero ciencia e arte beben da mesma raíz chantada no noso cerebro, o teu amigo debería sabelo como seica o sabes ti. A mesma raíz.

A raíz de mandrágora da curiosidade.

Bueno, en fin, isto dígoo eu que son así de lapidaria, pero a oda non é á raíz da mandrágora. A oda é á flor. A cal? A unha calquera. Pensaremos na rosa. Ou, estamos na época, na camelia japonica. Ou na buganvilla omnipresente e trepa. Polo que a min respecta, prefiro o uz – que dá mel exquisito-. Ou o xirasol. Ou a mapoula. Flores tamén. Flores como de segunda. De monte. De gabia. De pipas. Non de ramo. Nin de odas. Ou si. A nivel subatómico vale todo.

Feynman tamén falou en termos parecidos sobre os poetas e Xúpiter, se pinchas aquí o les. E, en breve, pendurarei o affaire de Feynman co viño.

Aquí o fragmento da flor, que traducín esta noite:

Oda a unha flor

Richard Feynman

Tradución de E…E, 2014

«Teño un amigo artista e algunhas veces amosa un punto de vista co que non coincido de todo. Por exemplo, colle unha flor e di “Mira o bonita que é”, e ata aí estamos de acordo. Pero logo engade “Como artista, eu podo ver o fermosa que é, pero ti como científico desmóntalo todo e convértelo en algo sen chiste ningún”. E eu creo que iso é unha parvada das boas.

Para empezar, a beleza que el ve é accesible a outras persoas, incluído eu, paréceme a min… Seica non teña eu o seu refinamento estético pero son quen de apreciar beleza nunha flor.

Asemade, vexo moito máis ca el nesa flor. Podería imaxinar as células aí dentro, as súas complicadas accións, co seu aquel de beleza tamén. O que quero dicir é que non só existe a beleza nesta dimensión, a escala un centímetro; existe tamén en dimensións máis pequenas, na estrutura interna, así como nos procesos. O feito de que as cores da flor evoluísen para atraer insectos polinizadores é interesante; significa que os insectos distinguen as cores. E lévanos a unha pregunta: existe tamén este sentido estético en formas de vida menores? Por que é estético?

Unha morea de cuestións interesantes que o coñecemento científico suma á emoción, o misterio e o asombro ante unha flor. Só suma. Non acabo de ver que reste.»

E alguén [Fraser Davidson] tomouse a molestia dadivosa de crear este vídeo para esas palabras:

Richard Feynman – Ode To A Flower from Fraser Davidson on Vimeo.

tumblr_mq6piamKp31rqpa8po1_500
«A imaxinación da natureza é moito, pero moito máis grande que a do home» Richard Feynman

unha estrela perigosa para a noite do Cosmos

Cada pouco, falo do mesmo. Son como as vellas. Son unha, en concreto, de setenta anos como pouco. A ver, déixame que lembre. Meu irmán tería 16 anos e eu uns 7. Vimos os capítulos nas ceas. Supoño que eu non os vería completos, mandaríanme á cama antes de que rematasen. Pero lembro a Carl Sagan semi-dobrado pola voz de José María del Río [ a min, para un utópico remake de Her chamado Him, póñanme a voz dese señor no sistema operativo sexy], coa chaqueta de pana e o xersei de pescozo cisne, paseando e soprando mexacáns desde uns cantís que a min xa me parecían talmente a costa de Dexo, a única costa similar que eu coñecía e na que fun situando ao longo da vida todo canto requiría cantís na imaxinación: dende as peripecias dos Cinco en enclaves de contrabando até as illas do Exeo polas que se demoraba o camándula de Ulises ou os riscos dende os que se suicidaba Safo.

Hoxe estréase, 33 anos despois, a continuación desa serie mítica. «Cosmos». Con moito bombo e prato, cousa que a min xa me pón un pouco en garda. O presentador será outro, claro, mais Ann Druyan segue formando parte do equipo de guionistas, só faltaría. Neil deGrasse Tyson será quen o presente. Un astrónomo extrovertido, algo pallaso. Outro charme. Outro estilo.

Antes de empezar a laiarnos co consabido e algo irritante «a primeira serie era moito mellor» ou «Cosmos, tú antes molabas», quero traer outro poema da Lispector. Lispector e Sagan. Nada que ver, en aparencia. Non se coñeceron nunca. Coincidiron no tempo, nada máis, un en Nova York e a outra en Recife, Brasil. Lispector era case 15 anos maior que Sagan. Un, astrónomo, a outra, escritora. Nada que ver.

Pois resulta que si.

Os dous eran fillos de emigrantes. Emigrantes ucraínos. Non do mesmo oblast, xa sería demasiada coincidencia, pero si de orixe xudía os dous. Fillos de xudeus errantes, pois, como media Europa e boa parte do Novo Mundo. Fillos e netos de xudeus ucraínos.

Ucraínos de Ucraína. Da destes días, si, a nosa Ucraína, da que hai que ter unha opinión ou, cando menos, facer un xogo de palabras con ucronía. Ucraína, mon amour.

O poema da Lispector non fala de Ucraína. Tampouco de estrelas, malia titularse «Estrela perigosa». Foi grazas aos amigos J. e T. que descubrín máis textos da Lispector que non coñecía. Poemas. Este, por exemplo.

Nin idea de se a Carl Sagan lle prestaría este poema ou lle parecería unha merda. Dado que menciona cousas como «coñecer por encantamento» e «misas negras» e «feiticeiros» e «ora pro nobis» é posible que engurrara o cello.. Euquései o que faría ese señor, é chunguísimo todo ese rollo de “a X seguro que lle encantaría isto”, cando X é un morto. Paréceme de pésimo gusto pretender coñecer a un famoso finado, pegarse dese xeito a el. Tampouco sei qué opinaría a Lispector de que eu estea aquí contando todo isto sobre xudeus ucraínos e relacionando a un morocho neoiorquino cunha loira brasileira só polo fino fío da palabra «estrela». Algo fixo clic: sempre se me dá por dicir que o primeiro poema que escoitei na vida, logo das cancións da nenez, foi o guion cósmico desa serie dos 80. Así que pego esta tradución do poema «Estrela perigosa» da Lispector sen máis explicación; hoxe camiñei por Dexo, a costa das miñas costas con J. e T., falamos dela e deuse a casualidade de que estrean o supernovo «Cosmos: unha odisea no espazo e no tempo» nunha canle ianqui. Algo fixo clic. Algo fará crac. E morra o conto.

Sei que o fascínio polo cosmos veu do Leste. Atravesou o océano. Seino como sabemos o que acabamos de inventar.

Boa noite, errantes.

Estrela perigosa

Clarice Lispector

Estrela perigosa
Rostro ao vento
Batifondo e silencio
leve porcelana
templo mergullado
trigo e viño
tristeza de cousa vivida
árbores xa florecidas
o sal traído polo vento
coñecer por encantamento
esqueleto de ideas
ora pro nobis
Descompór a luz
misterio de estrelas
paixón pola exactitude
caza dos vagalumes.
Vagalume é como orballo
Diálogos que disfrazan conflitos por estourar
Ela pode ser venenosa como ás veces o cogomelo é.

No escuro erotismo de vida chea
nodosas raíces.
Misa negra, feiticeiros.
Na proximidade de fontes,
lagos e cachoeiras
brazos e pernas e ollos,
todos mortos mestúranse e chaman pola vida.
Sinto a falta del
como se me faltase un dente na fronte:
excruciante.
Que medo alegre
o de te esperar.

Tradución E…E

A versión castelá deste poema anda por aquí

mKgc3rzNNqGBMZPVBIza-Jw
Cigarros Cosmos [con filtro]
10
Cigarros Vostok Восток [Leste en ruso]

Cigarros Órbita
Cigarros Órbita